از نسخه ارزشمند و تاریخی «شرح دیوان علی بن ابیطالب علیه‌السلام» اثر میرکمال‌الدین حسین منطقی میبدی، سه نسخه در گنجینه کتابخانه و موزه ملی ملک نگه‌داری می‌شود. قدیم‌ترین آن‌ها در این میان، نسخه شماره 486 به قلم شهاب‌الدین بن محمد بن حسین بن ابی‌بکر بیضاوی است که در سال 893 هجری قمری به رشته تحریر درآمده است. دیگر نسخه‌های خطی از این مجموعه در گنجینه ملک، با شماره‌های 762 و 5735 به ثبت رسیده‌اند.

«قاضی میرحسین بن معین‌الدین علی میبدی» ملقب به کمال‌الدین و متخلص به منطقی در شهر میبد از توابع یزد زاده شد و از اعیان و بزرگ‌زادگان آن سامان بود. به روایت منابع تاریخی، او و پدرش (مشهور به معلم یزدی)، هم در دربار پادشاهان در میان مردم مورد توجه و احترام بوده‌اند. میبدی در آغاز جوانی برای تحصیل علم به شیراز رفت که از مراکز علمی آن دوران بود. او نزد استادانی برجسته چون جلال‌الدین دوانی دانش آموخت که در علوم و فنون گوناگون سرآمد بودند. برخی او را سنی شافعی دانسته‌اند و برخی دیگر از رجال‌نویسان مانند حاجی خلیفه در ریحانه الادب به اعتبار مطالبی که در مقدمه همین اثر در شأن حضرت امیر مومنان علی بن ابیطالب ذکر شده، او را به تشیع منسوب داشته‌اند. مسلک میبدی هرچه باشد، آثارش همواره مورد توجه و رغبت اهل علم بوده است. در تذکره نصرآبادی، به نقل از ایشان که از فضلای شناخته‌شده و دارای آثاری متعدد است می‌خوانیم «کاش تمام تالیفات من از قاضی میرحسین بود و شرح دیوان امام علی علیه‌السلام از من بود».

شرح یادشده از دیوان منسوب به حضرت امیر مومنان علی بن ابیطالب علیه‌السلام از سال 1285 قمری تاکنون یک‌بار به شیوه چاپ سنگی و دو بار هم به شیوه سربی به چاپ رسیده است اما در سال 1379 خورشیدی به مناسبت سالی که به نام حضرت امام علی علیه‌السلام نام‌گذاری شده بود، نشر میراث مکتوب این اثر را با مقدمه و تصحیح حسن رحمانی و ابراهیم اشک شیرین با اساس گذاشتن نسخه شماره 486 گنجینه کتابخانه ملی ملک در کنار نسخه‌های دیگر منتشر کرد.

اهمیت این نسخه افزون بر نیکویی و صلابت شیوه خط آن، به سبب پیشینه آن و هم‌زمانی تحریر نسخه با زندگی مولف- که درگذشت او را میان سال‌های 904 تا 911 نوشته‌اند- بوده است./میراث مکتوب