فیضُ الدّموع و عبرةُ المُستَهام (ریزش اشک‌ها و اشک محزون و دل‌شکسته)، مقتلی به زبان فارسی نوشتۀ محمدابراهیم نواب تهرانی است که با نثری ساده و به فارسی فصیح و بلیغ، ماجرای عاشورا را بازگفته است.

محمدابراهیم نواب تهرانی ملقب به بدایع نگار (1241-1299هـ.ق)، از نویسندگان بزرگ و ادیبان برجسته و سیاستگران آگاه زمان محمدشاه و ناصرالدین شاه قاجار بوده و اثر شیوای او، فیض الدموع، یادآور نثر فارسی قرن چهارم و پنجم هجری است.

انگیزۀ مؤلف، به گفتۀ خودش، برطرف کردن مشکل عدم دسترسی عموم مردم به کتابی موثق و صحیح به فارسی شیوا و بلیغ بوده است. وی تلویحاً گویندگان و راویانی را که در بیان حوادث زندگانی امام حسین(ع) صداقت را ارج نمی‌نهند، به نقد کشیده و سخنوران کم‌اطلاع و ناآشنا به آیین فصاحت و بلاغت را که به گفته او عوام‌پروری می‌کنند، نکوهش می‌کند. او کوشیده تا مقتلی بنگارد که هم خالی از نقایص یادشده و هم دربرگیرنده نثری فصیح، صناعات سخن و علم معانی باشد.

این کتاب یک متن ادبی به زبان فارسی فاخر و اثری حماسی و مستند به اسناد معتبر تاریخی است. بر اساس تحقیقاتی که شده تاکنون کتابی فارسی با ویژگی‌های یاد شده، چنین شیوا و مستند به منابع دست اول تألیف نشده است. بیشترین منابع وی اللهوف یا الملهوف اثر سید بن طاووس است و برخی از فهرست‌نویسان نیز فیض الدموع را به اشتباه ترجمۀ اللهوف دانسته‌اند.

فيض الدموع با بیان تولد امام حسین(ع) و ذكر فضایل او و آنگاه مرگ معاویه و سلطنت یزید آغاز می‌شود و دربرگیرندۀ مقتل مسلم و دیگر شهدای کربلا و نیز غارت خیام امام(ع) و اسارت خاندان او در كوفه و شام و خطبه‌های حضرت زینب و امام سجاد(ع) در مجلس یزید است.

فيض الدموع (شرح زندگانی و شهادت امام حسین(ع) با نثر فارسی فصیح و بلیغ)؛ تألیف محمدابراهیم نوّاب تهرانی ملقب به بدایع نگار، به تصحیح و تحقیق اکبر ایرانی قمی، در سال 1374، توسط مؤسسۀ انتشارات هجرت و مؤسسۀ پژوهشي میراث مکتوب به چاپ رسیده است.

برای دانلود متن کتاب فیض الدموع اینجا کلیک کنید!

منبع: میراث مکتوب